Ashton, C., & Morton, L. (2004). Managing talent for competitive advantage. Strategic HR Review, 4(5), 28-31.
Attaran, M. (2003). Information technology and Business process, redesing. Business Process Management Journal, 9(4), 440-458.
Barlett, C. A., & Ghoshal, S. (2002). Bailding competitive advantage through people. Sloan Management Review, 43(2), 34-41.
Barner, R. (2006). Bench Strenght. San Francisco: American Management Association.
Barron, P. (2008). Education and talent management: implications for the hospitality industry. International Journal of Contemporary Hospitality Management Emerald Group,20(7), 730-742.
Beechler, S., & Woodward, I. C. (2009). The global war for talent. Journal of International Management, 15(3), 273-285.
Berger, L., & Berger, D. (2003). The Talent Management Handbook. McGraw Hill: Cleveland, OH .
Bhatnagar, J. (2007).Talent management strategy of employee engagement in Indian ITES employees: key to retention. Emerald Group, Employee Relations, 29(6), 640-663.
Blass, E. (2007). Talent management: maximizing talent for business performance. London: Chartered Management Institute.
Boselie, P., Dietz., G., & Boon , C. (2005). Commonalities and contradictions in HRM and performance research. Human Resource Management Journal , 15(3), 67-94.
Boussebaa, M., & Morgan, G. (2008). Manageging talent across national borders: the challenge faced by an international retail group. Emerald Group, Critical Perspectives on International Business, 4(1), 25-41.
Boxall, P., & Purcell, J. (2008). Strategy and human resource management (۲nd ed). Palgrave Macmillan: Basingsoke.
Briscoe J. P., Derr, C. B. (2003). The roundabout model: a flexible approach to managing leadership development. Paper Presented at the Academy of Management Annual Meeting , August, Seattle, WA.2003.
Buckingham, M., & Clifton, D. O. (2001). Now, discover your strengths. New York: Free Press.
Buoudereu, J. W. & Ramstad, P. M. (2005). Talent ship and the new paradigm for human resources to strategic talent decision. Human Resource Planning, 28(2), 17-26.
Byham, W. C. (1999). Grooming next-millennium leaders. Training and Development, 44(2), 46-51.
Cai, W. (2009). Talent retention and development within multinational company in china. Master Thesis for Business Baltic school.
Cantrell, S., & Benton, J. M. (2007). The five essential practices of a talent multiplier. Emerald Group, Business Strategy Series, 8(5), 358-364.
Cappeli, P. (2008a). Talent on demand. Boston: Harvard Business School Press .
Cappeli, P. (2008b). Talent management for the twenty first century. Harvard Business Reviwe (March), 86(3), 74-81.
Cappelli, p. (2008). Talent on Demand. Boston: Harvard Business School Publishing.
Carretta, A. (1992). Career and succession planning in mitrani, A Daliziel, M. Fitt, D(Eds), competency based human resource management in Tung-chun Huang(Eds) succession management systems and human resource outcomes, International Journal of Manpower, 22(8), 736-747.
Chadwick, C. (2005).The vital role of strategy in strategic human resource management education. Human Resource Management Review, 15(3), 200-213.
Chakraborthy, D., & Ajoy, K. R. (2004).Ecommerce:a source of competitive advantage in global market. InformationTechnology: Principles and Applications.Upper Saddle River, NJ: PrenticeHall.
Chambers, E. G., Floulon, M., Handfield-Jones, H., Hankin, S. M., & Michaels, E. G. (1998). The war for talent. Mckinsey Quarterly, 3, 44-57.
Cheese, P., Thomas, R. J., & Craig, E. (2008). The talent powered organization. London: Kogan Page
Cheloha, R., & Swain, J. (2005). Talent management system key to effective succession planning. Canadian HR Reporter, 18(17), 5-7.
Clarke, S. (2000). Information system strategic management: an integrated approach. New York: Taylors& Francies Group Inc.
Collings, D. & Mellahi, K. (2009). Strategic talent management: a reviewand research agenda. ScienceDirect Group, Human Resource Management Review,19(4),304-313.
Cunningham, I. (2007). Talent management: marking it real. Emerald Group, 21(2), 4-6.
Davis, T., Cutt, M., Flynn, N., Mowel, P., & Orme, S. (2007). Talant assessment: a new strategy for talent management.Gawer House.
Derr, B. (2006). Succession planning: encyclopedia of career development. California: SAGE Publications.
Diane, O. N. (2009). Succession planning in a two-year technical college system roles. A Dissertation Submitted to the Faculty of the Graduate School of the University of Minnesota, in Partial Fulfillment of the Requirements of the Degree of Doctor of Education.
Falkenberg, J., Stensaker, I., Meyer, C. B., & Hueng, A. C. (2005). Research in organizational change and development. Oxford, 15, 31-62.
Farley, C. (2005). HR’s role in talent management and driving business results. Employment Relations Today, 32(1), 55-67.
Fulmer, R. M., & Conger, J. A. (2004). Developing leaders with 2020 vision. Financial Executive, 20(5), 38-41
Garman, A. N., & Glawe J. (2004). Succession planning. Consult Psychology Journal, 56(2), 119-128.
Gerstrom, A ., & Jorgensen, F. (2009). Talent management and the law of Jante: an improbable coexistence. Arthus School of Business: University of Aarhus.
Greer, C. R., & Virick, M. (2008). Diverse succession planning: lessons from the industry leaders. Human Resource Management, 47(2), 351-367.
Grossman, R. J. (2007). IBM’s HR talent a risk. Human Resource Managemnt, 52(4), 54-59.
Groysberg, B., Neda, A., & Nohria, N. (2004). The risky business of hiring stars. Harvard Business Review, 85(6), 68-77.
Helton, K., & Jackson, R. (2007). Navigating Pennsylvania’s dynamic workforce: succession planning in a complex environment. Public Personnel management,36(4), 335-347.
Hills, A. (2009). Succession planning or smart talent management. IndustrialCommercial Training, 41(1), 3-8.
Hirsh, W. (2000). Succession planning demystified. Brighton: Institute forEmployment Studies. http://uweb. Txstate.edu/~ps07/arpabstrats.html:18-63,2002.
Hughes, J. C., & Rog, E. (2008). Talent management: a strategy for improving employee recruitment, retention and engagement within hospitality organization. International Journal of Contemporary Hospitality management, 20(7), 743-757.
ریشه……………………………………………………………………………………………….134
3-4-8-برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر غلظت روی برگ و ریشه……………………………………………………………………………………………..135
3-4-9-برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر غلظت مس برگ و ریشه. …………………………………………………………………………………………..136
3-4-10-برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر غلظت آهن برگ و ریشه………………………………………………………………………………………….137
3-5- همبستگی بین صفات…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….142
3-6-نتیجه گیری کلی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….147
3-7-پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………148
4-منابع علمی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..149
5-ضمائم………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………159
فهرست جدولها
1-1- ارزش غذايي در 100 گرم مغز بادم…………………………………………………………………………….…………………………………………………………7
1-2- عكسالعمل به تنش آبي -تجمع متابوليتها ونقش آنها در تحمل تنش………………………………………………………………………..37
2-1- خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مخلوط خاکی مورد استفاده…………………………………………………………………………………………….48
2-2-وضعیت رشدی ژنوتیپهای بادام مورد مطالعه در شروع اعمال تیمار شوری (60 روز پس از پیوند) ……………………….……..48
2-3-خصوصیات رشدی و وضعیت کمی و کیفی میوه در ژنوتیپهای مطالعه شده………………………………………………………………..49
2-4-خصوصیات کیفی آب مورد استفاده پس از ایجاد سطوح شوری مورد نظر…………………………………………………………………………51
2-5- مقادیر شوری و واکنش خاک مورد استفاده در گلدانها پس از اعمال تنش شوری با سطوح مختلف…………………………….51
2-6-مقادیر برداشته شده از محلول استاندارد و بردفورد به منظور تهیه جدول استاندارد بر حسب میکروگرم در میلیلیتر…….62
3-1- اثر شوری بر برخی از صفات رشدی ژنوتیپهای بادام و پایه GF677……………………………………………………………………………….81
3-2- اثر شوری بر برخی از صفات رشدی ژنوتیپهای بادام و پایه GF677……………………………………………………………………………….82
3-3- اثر شوری بر برخی از صفات رشدی ژنوتیپهای بادام و پایه GF677……………………………………………………………………………….83
3-4- اثر شوری بر برخی از صفات رشدی ژنوتیپهای بادام و پایه GF677……………………………………………………………………………….86
3-5-برهمکنش تیمار شوری و ژنوتیپ بر میزان فلورسانس حداقل، حداکثر، متغیر و متغیر به حداکثر در برگهای بالایی و پایینی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….90
3-6-برهمکنش ژنوتیپ و زمان بر میزان فلورسانس حداقل، حداکثر، متغیر و متغیر به حداکثر در برگهای بالایی و پایینی بعد از اعمال تنش شوری……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..92
3-7-برهمکنش تیمار شوری و زمان بر میزان فلورسانس حداقل، حداکثر، متغیر و متغیر به حداکثر در برگهای بالایی و پایینی در برخی از ژنوتیپهای بادام و پایه GF677…………………………………………………………………………………………………………………….94
3-8-اثر تیمار شوری بر محتوی رطوبت نسبی برگ، نشت یونی، آسیب دیدگی غشاء سلولی و شاخص کلروفیل در برگهای بالایی و پایینی در برخی از ژنوتیپهای بادام و پایه GF677……………………………………………………………………………………………………….99
3-9- اثر تیمار شوری بر محتوی کلروفیل a، b، کل و کارتنوئید در برگهای بالایی و پایینی در برخی از ژنوتیپهای بادام و پایه GF677…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………100
3-10- اثر تیمار شوری بر محتوی فنل کل، ظرفیت آنتی اکسیدانتی، کربوهیدراتهای محلول و نامحلول برگ برخی از ژنوتیپهای بادام و پایه GF677………………………………………………………………………………………………………………………………………………….107
3-11- اثر تیمار شوری بر محتوی پرولین، مالون دی آلدئید، سایر آلدئیدها و پراکسید هیدروژن در برخی از ژنوتیپهای بادام و پایه GF677…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………110
3-12- اثر تیمار شوری بر محتوی پروتئینهای محلول و فعالیت آنزیم های کاتالاز، گایاکول پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز در برخی از ژنوتیپهای بادام و پایه GF677………………………………………………………………………………………………………………………………118
3-13- اثر تیمار شوری بر محتوی سدیم، نیتروژن، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و فسفر در برگهای برخی از ژنوتیپهای بادام و پایه GF677…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………130
3-14- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر محتوی سدیم، نیتروژن، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و فسفر ریشه های پایه GF677 ……131
3-15- اثر تیمار شوری بر نسبت سدیم به نیتروژن، سدیم به پتاسیم، سدیم به کلسیم، سدیم به منیزیم و سدیم به فسفر در برگهای برخی از ژنوتیپهای بادام و پایه GF677.. ………………………………………………………………………………………………………………..132
3-16- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر نسبت سدیم به نیتروژن، سدیم به پتاسیم، سدیم به کلسیم، سدیم به منیزیم و سدیم به فسفر در ریشه های پایه GF677………………………………………………………………………………………………………………………………………………….133
3-17- اثر تیمار شوری بر محتوی کلر، روی، مس و آهن در برگهای برخی از ژنوتیپهای بادام و پایه GF677……………….. 140
3-18- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر محتوی کلر، روی، مس و آهن در ریشه های پایه GF677 …………………………………………141
3-19-همبستگی بین سدیم و کلر برگ با صفات مورفولوژی، فیزیولوژی، بیوشیمیایی و غلظت عناصر غذایی در برگ و ریشه ژنوتیپهای پیوند شده روی پایه GF677 پس از اعمال تنش شوری………………………………………………………………………………………..146
3-20-همبستگی بین صفات مورفولوژی، فیزیولوژی، بیوشیمیایی و غلظت عناصر غذایی در برگ و ریشه ژنوتیپهای پیوند شده روی پایه GF677 پس از اعمال تنش شوری…… ……………………………………………………………………………………………………………….160
3-21-توضیحات مربوط به کدهای داده شده در جدول (3-20) برای هر صفت……………………………………………………………………..165
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
فهرست شکلها
1-1-انواع تنشهایی که یک گیاه ممکن است با آن مواجه شود…………………………………………………………………………………………………..9
1-2- مکانیزم های مقاومت به شوری در گیاهان………………………………………………………………………………………………………………………….13
1-3-مسيرهاي انتقال الكترون در اندامكهاي سلول گياهي و نحوه احياي اكسيژن اتمسفر…………………………………………………….14
1-4- انواع اصلي فرآيندهاي سيگنال دهي در گياهان در طول تنش شوري، سرما و خشكي……………………………………………………16
1-5- مسير كلي انتقال سيگنال تنشهاي سرما، خشكي و شوري در گياهان……………………………………………………………………………17
1-6- تكرارپذيري موقت Ca2+ بعد از دريافت سيگنال اوليه……………………………………………………………………………………………………..17
نمودار زیر اعداد و ارقام جدول فوق را تأیید می کند.
نمودار۴ـ۹: نمودار ستونی وفاداری
۴ـ۳ـ تجزیه و تحلیل دادهها با بهره گرفتن از آمار استنباطی
۴ـ۳ـ۱ـ آزمون نرمال بودن
در این قسمت نرمال بودن متغیرهای تحقیق مورد آزمون قرار میگیرند. برای نیل به این مطلوب، از آزمون کلوموگروف اسمیرنوف استفاده میشود. این آزمون به وسیلهی دو آماردان روس به همین نام ابداع شد. فرض آزمون مزبور به شکل زیر است:
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
توزیع نمونهی مورد نظر نرمال است: Ho
توزیع نمونهی مورد نظر نرمال نیست: ۱H
جدول زیر نتیجهی آزمون KS را نشان میدهد.
جدول۴ـ۱۰: آزمون نرمال بودن
متغیرها | Sig |
رضایت مشتریان | ۱۰۱/۰ |
تصویر ذهنی برند | ۶۵۵/۰ |
اعتماد به برند | ۲۰۴/۰ |
ارزش ویژهی برند | ۱۱۸/۰ |
وفاداری | ۱۲۰/۰ |
براساس نتایج جدول فوق، سطح معناداری درخصوص همهی متغیرهای تحقیق مشتمل بر رضایت مشتریان، تصویر ذهنی برند، اعتماد به برند، ارزش ویژهی برند و وفاداری مشتریان بیشتر از ۰۵/۰ است، لذا میتوان گفت که شواهدی مبنی بر رد فرضیه Ho برای این متغیرها وجود نداشته، و نرمال بودن توزیع نمونه مورد مطالعه در خصوص آنها پذیرفته میشود.
۴ـ۳ـ۲ـ آزمون فرضیه های پژوهش
جهت آزمون فرضیات، باید از تکنیک آماری رگرسیون خطی ساده استفاده نمود. روش رگرسیون خطی ساده رابطه خطی بین متغیر وابسته و متغیر مستقل را توضیح میدهد (ایراننژادپاریزی، ۱۳۸۸: ۳۱۲ـ۳۱۳). اما در صورتی محقق میتواند از رگرسیون خطی استفاده کند که شرایط زیر محقق شده باشد:
-
- توزیع خطاها نرمال باشد.
-
- بین خطاهای مدل، همبستگی وجود نداشته باشد. به عبارت دیگر COV (ej, ei) = o.
-
- متغیر وابسته دارای توزیع نرمال باشد.
-
- بین متغیرهای مستقل همبستگی وجود نداشته باشد (دارای همخطی نباشند).
بررسی شرط اول: نرمال بودن خطاها
بدین منظور از مقایسهی نمودار بافت نگار توزیع خطاها با توزیع نرمال استفاده میکنیم. در زیر این دو نمودار منطبق بر هم آمدهاند. با مقایسهی آنها میتوان به نرمال بودن توزیع خطاها پی برد:
نمودار۴ـ۱۰: توزیع خطاهای مدل رگرسیونی
در مورد گیاه ژربرا نیز تحقیقات نشان داده است که تیمار کوتاه مدت جیبرلیک اسید با غلظت ۵۰ میلی گرم بر لیتر به همراه محلول نگهدارنده اتانول ۵/۲ درصد و ساکاروز ۳ درصد بیشترین تأثیر را بر خصوصیات کیفی و دوام عمر گل ژربرا داشت. همچنین، کاربرد مکرر اتانول جدید نسبت به کاربرد اتانول فقط در ابتدای آزمایش، نتایج بهتری را درخصوص افزایش دوام عمر و خصوصیات کیفی گل ژربرا به همراه داشت
(دانایی و همکاران، ۱۳۹۰).
نعمت الهی و همکاران (۱۳۹۰) گزارش کردند که حضور گل های مریم در ظروف نگهداری گل های ژربرا سبب کاهش معنی دار میانگین عمر گلجایی گل های ژربرا شده است. اما حضور گل های مریم در کنار گل های ژربرا اگر چه سبب افزایش میانگین در دو صفت وزن تر و قطر طبق گل ژربرا گردید، اما این تاثیر معنی دار نبود. در مورد گل های مریم نیز مشخص شد که حضور گل های ژربرا کاهش معنی دار میانگین
وزن تر آن ها را موجب می شود. همچنین آن ها طی آزمایش دیگر گزارش کردند که حضور گل های شب بو در کنار گل های نرگس موجب کاهش معنی دار عمر نگهداری نرگس ها در سطح ۵ درصد شده است.
در مجموع آنها نتیجه گیری کردند که نگهداری گل های ژربرا و مریم در مراکز فروش و همچنین در هنگام حمل و نقل، باعث افزایش ضایعات گل های ژربرا می شود، اما از سوی دیگر اگر چه نرگس گل درشت بر عمر گلجایی میخک و شب بو تاثیر منفی داشته است، ولی این تاثیرات معنی دار نبوده است و قرار گرفتن گل های شب بو و میخک در کنار یکدیگر هیچ گونه تاثیر معنی دار سوئی بر ماندگاری این دو گل شاخه بریده نداشته و به راحتی می توان آن ها را در حمل و نقل و مراکز فروش در کنار هم نگهداری نمود.
فصل سوم
فرایند پژوهش
۳-۱- محل و زمان اجرای آزمایش
این آزمایش در پاییز سال ۱۳۹۲ به مرحله اجرا درآمد و کلیه آزمایشات در آزمایشگاه باغبانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات انجام پذیرفت.
۳-۲- شرایط محل پرورش و آزمایش گیاهان
گیاهان مورد استفاده در این پژوهش از گلخانه ای واقع در شهر تهران تهیه شدند. متوسط دمای روزانه و شبانه در این گلخانه به ترتیب برابر با ۲۴ و ۱۷ درجه سانتی گراد بود. شدت نور ورودی به گلخانه نیز با توجه به نیاز گیاهان توسط پرده هایی به صورت خودکار برای رشد و نمو گیاهان تنظیم می شد. پس از انتقال گیاهان به گلخانه، گل های شاخه بریده رز و مریم در شرایط دمایی ۲۵ درجه سانتی گراد، رطوبت نسبی ۵۵ درصد و شدت نور ۴۰۰ لوکس (با بهره گرفتن از ۲ لامپ مهتابی با نور سفید به مدت ۱۲ ساعت در هر شبانه روز) نگهداری شدند.
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۳-۳- تیمارهای آزمایش
تیمارهای این آزمایش شامل آب مقطر (شاهد)، ساکارز ۴% محلول در آب، اتانول ۵/۲% و ترکیب اتانول و ساکارز که حاوی گل رز، مریم به تنهایی و همین دو گل توأم با هم بودند.
این پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با ۱۲ تیمار و ۳ تکرار (هر تکرار شامل ۴ شاخه گل) به مرحله اجرا درآمد و در مجموع ۹۶ شاخه گل رز و ۹۶ شاخه گل مریم مورد استفاده قرار گرفت.
۳-۴- روش اعمال تیمارها
برای انجام آزمایش گلهای رز و مریم در شرایط استاندارد و در کوتاهترین زمان ممکن به محل مورد نظر منتقل شدند. بدین صورت که گل ها صبح زود در زمان بلوغ تجاری برداش شدند و برای جلوگیری از کاهش رطوبت، ساقه گل ها را با پارچه ای مرطوب پوشانیده و بلافاصله به محل اجرای آزمایش منتقل شدند. برای جلوگیری از نفوذ هوا به درون شاخه ها و انسداد آوندی در اثر حباب هوا شاخه های گل در زیر آب از ارتفاع ۵۰ سانتیمتری برش میخوردند و گلها به تعداد ۳ عدد در گلدانهای حاوی محلول های مورد نظر قرار گرفتند. ظروف مورد استفاده پیش از کاربرد محلول ها، با هیپوکلریت سدیم ۵ درصد به مدت ۲ ساعت گندزدایی شدند.
جدول ۴-۱- جدول علائم اختصاری تیمارها
ردیف | نام تیمار | علائم اختصاری |
۱ | شاهد آب مقطر رز | Control dw R |
۲ | شاهد آب مقطر مریم | Control dw P |
۳ | شاهد آب مقطر رز، مریم | Control dw R-P |
۴ | ساکارز، رز | Sucrose R |
۵ | ساکارز، مریم | Sucrose P |
یُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَ یَخافُونَ یَوْماً کانَ شَرُّهُ مُسْتَطیراً[۷۲۴]
«وَ تَوْفِیَهَ الْمَکائیلِ وَ الْمَوازینِ تَغْییراً لِلْبَخْسِ»
این فراز فلسفه نهی از کمفروشی را مطرح می کند. بخس به معنای کمگذاردن حقوق اشخاص است؛ فروشنده و خریدار در هنگام معامله باید عدالت را رعایت کنند و از حقوق یکدیگر کم نگذارند. این فراز نیز اشاره و تلمیحی به آیه شریفه فَأَوْفُوا الْکَیْلَ وَ الْمیزانَ وَ لا تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْیاءَهُمْ[۷۲۵] میباشد.
۲۵٫۸٫۴٫ آثار و دلایل نهی از شرابخواری، قذف و سرقت
«وَ النَّهْىَ عَنْ شُرْبِ الْخَمْرِ تَنْزیهاً عَنِ الرِّجْسِ، وَ اجْتِنابَ الْقَذْفِ حِجاباً عَنِ اللَّعْنَهِ، وَ تَرْکَ السِّرْقَهِ ایجاباً لِلْعِصْمَهِ»
حضرت فاطمه در این فرازها به تعدادی از زذایل اخلاقی و آثار آنها، و حکمت و دلیل نهی از آنها اشاره میفرمایند. این رذایل اخلاقی عبارتند از : شراب خواری، قذف و سرقت.
خداوند متعال در بین دستورات خود برای دینداران، دستوراتی نیز برای حفظ سلامت بدن داده است از جمله این دستورات نهی از مصرف مسکرات است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
شراب خواری، علاوه بر اینکه به بدن آسیب میرساند، عقل را نیز زایل میکند؛ همچنین موجب ایجاد ناامنی در جامعه می شود. چرا که وقتی کسی در اثر مصرف مسکرات عقل را از دست داد، هر خلاف شرعی ممکن است از او سر بزند، حتی ممکن است مرتکب قتل نیز گردد و روی همین اساس خداوند متعال شراب را حرام کرده است.
یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَیْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّیْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُون إِنَّما یُریدُ الشَّیْطانُ أَنْ یُوقِعَ بَیْنَکُمُ الْعَداوَهَ وَ الْبَغْضاءَ فِی الْخَمْرِ وَ الْمَیْسِرِ وَ یَصُدَّکُمْ عَنْ ذِکْرِ اللَّهِ وَ عَنِ الصَّلاهِ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُون[۷۲۶]
عبارت «النَّهْیَ عَنْ شُرْبِ الْخَمْرِ» در فرمایش حضرت فاطمه عطف بر جملههای قبلی است؛ یعنی خداوند نماز و زکات و نهی از شرب خمر را واجب کرده است.
شاید حضرت در این قسمت از خطبه برای توجه دادن به موضوع جدید، سیاق کلام را از ذکر واجبات و دستورات سوق دهنده به کمال تغییر داده و نهی از محرمات را ذکر فرمودهاند[۷۲۷].
«وَ اجْتِنابَ الْقَذْفِ حِجاباً عَنِ اللَّعْنَهِ»
حضرت فاطمه در ادامه فرمایش خود، به یکی دیگر از ناهنجاریهای اجتماعی اشاره میفرمایند.
قذف کنایه از متهم ساختن کسی است به اتهامی ناموسی و تهمت زدن به او درباره عمل زشت و گناه کبیره، در حالی که وی این گناه را مرتکب نشده است[۷۲۸]. لذا در اسلام بر ای این عمل، حد تعیین شده،و قرآن کریم انجام دهندگان آنرا در دنیا و آخرت نفرین کرده است.
إِنَّ الَّذینَ یَرْمُونَ الْمُحْصَناتِ الْغافِلاتِ الْمُؤْمِناتِ لُعِنُوا فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَهِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظیمٌ[۷۲۹]
بر همین اساس حضرت زهرا میفرمایند: خداوند متعال شما را از قذف و نسبت دادن ناروا برحذر داشته، برای اینکه از لعنت خدا دور باشید و مورد لعنت او قرار نگیرید.
«وَ تَرْکَ السِّرْقَهِ ایجاباً لِلْعِصْمَهِ»
در ادامه خطبه و پس از بیان حکمت حرمت نهی از شراب خواری و قذف، حضرت زهرا فلسفه منع سرقت را از نظر اسلام بیان میفرمایند که عبارت از پاکدامنی و عفت است.
دزدی از گناهان کبیره است، و همچون سایر گناهان از پیروی از هوای نفس سرچشمه میگیرد و انسان را به تبهکاری میرساند. قرآن کریم قاطعانه، افراد را از این عمل باز میدارد و برای دزد مجازات تعیین می کند.
وَ السَّارِقُ وَ السَّارِقَهُ فَاقْطَعُوا أَیْدِیَهُما جَزاءً بِما کَسَبا نَکالاً مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ عَزیزٌ حَکیمٌ[۷۳۰]
در فقه شیعه، مجازات دزدی و قطع دست، شرایط و حدودی دارد که در کتب فقهی به طور مفصل، بیان شده است. شدت حرمت سرقت از مجازاتهایی که برای آن در نظر گرفته شده، به خوبی روشن میگردد.
۲۶٫۸٫۴٫ استنادهای قرآنی
«وَ النَّهْىَ عَنْ شُرْبِ الْخَمْرِ تَنْزیهاً عَنِ الرِّجْسِ»
در این عبارت حضرت صدیقه طاهره شراب بهعنوان رجس و پلیدی معرفی شده است، که شارب خمر به این پلیدی دچارمیشود. و خداوند برای رهایی از این رجس حرمت شرب خمر را تشریع فرموده و بندگان را از ن نهی فرموده است. این بیان حضرت تلمیح به این آیه شریفه از سوره مبارکه مائده دارد:
یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَیْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّیْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُون[۷۳۱]
تهمت فحشاو بیعفتی به زنان پارسا و عفیف زدن که در اصطلاح دینی «قذف» نامیده می شود از گناهانی است که لعنت در دنیا و آخرت را برای تهمت زننده در پی خواهد داشت. که حضرت فاطمه در این عبارت«وَ اجْتِنابَ الْقَذْفِ حِجاباً عَنِ اللَّعْنَهِ»، حرام شمردن قذف را مانع از ابتلا به این لعنت میدانند. این فرمایش حضرت صدیقهبه آیه شریفهإِنَّ الَّذینَ یَرْمُونَ الْمُحْصَناتِ الْغافِلاتِ الْمُؤْمِناتِ لُعِنُوا فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَهِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظیمٌ[۷۳۲] استناد دارد.
گرچه در آیه شریفه از تهمت به «رمی» و در خطبه به «قذف» تعبیر شده است، ولی اشاره به همین آیه شریفه است.
۲۷٫۸٫۴٫ اخلاص در ربوبیت از آثار تحریم شرک
«وَ حَرَّمَ اللَّهُ الشِّرْکَ اِخْلاصاً لَهُ بِالرُّبوُبِیَّهِ»
حضرت فاطمه این بخش از خطبه شریفه( فلسفه احکام) را با این جمله شروع فرمودند: «فَجَعَلَ اللَّهُ الْإِیمَانَ تَطْهِیراً لَکُمْ مِنَ الشِّرْک» و با این عبارت که میفرمایند: «وَ حَرَّمَ اللَّهُ الشِّرْکَ إِخْلَاصاً لَهُ بِالرُّبُوبِیَّه» آنرا به پایان بردند. از ترتیب و تنظیم این عبارات میتوان استفاده کرد که مبدأ و مقصد دین توحید است.
همچنانکه برای توحید مراتبی بیان شده، شرک نیز دارای مراتب است. شرک ممکن است، شرک ذاتی، شرک در خالقیت، شرک در پرستش ویا شرک صفاتی باشد[۷۳۳]. در این فراز از فرمایش حضرت صدیقه به نظر میرسد منظور از شرک، مطلق شرک باشد؛ زیرا توحیدی ثمربخش است که شائبهای از غیرخدا در آن نباشد.
سفیان بن عیینه از امام جعفرصادق نقل می کند:
«عَنْ سُفْیَانَ بْنِ عُیَیْنَهَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ- إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ قَالَ الْقَلْبُ السَّلِیمُ الَّذِی یَلْقَى رَبَّهُ وَ لَیْسَ فِیهِ أَحَدٌ سِوَاهُ قَالَ وَ کُلُّ قَلْبٍ فِیهِ شِرْکٌ أَوْ شَکٌّ فَهُوَ سَاقِطٌ وَ إِنَّمَا أَرَادُوا الزُّهْدَ فِی الدُّنْیَا لِتَفْرُغَ قُلُوبُهُمْ لِلْآخِرَه[۷۳۴]»
حضرت صدیقه در ابتدای خطبه در بخش توحید، اشاره فرمودند که اخلاص، تأویل توحید
است. و در این فراز بیان شده که حرام شدن شرک در تمام ابعادش بدین منظور است که اعتقاد به ربوبیت خداوند متعال خالص شود؛ و مراد از اخلاص صاف کردن دین است بهگونه ای که شائبهای از غیر خدا در آن نباشد و این چنین توحیدی ثمربخش است.
چرا که بسا ممکن است انسان مؤمنی باشد، ولی گرفتار مرتبهای خفیف و نازل از شرک باشد، به عبارت دیگر هر جا ایمان ضعیف باشد حتماً در کنارش مرتبهای از شرک وجود خواهد داشت. چنانکه خداوند متعال در قرآن کریم میفرماید:
وَما یُؤْمِنُ أَکْثَرُهُمْ بِاللَّهِ إِلاَّ وَ هُمْ مُشْرِکُون[۷۳۵]
پس توحید در عبادت تنها راه رسیدن به مرتبهای است که خداوند برای انسان در نظرگرفته است؛ به همین جهت باید از شرک حذر کرد. لذا حضرت زهرا میفرمایند: «وَ حَرَّمَ اللَّهُ الشِّرْکَ إِخْلَاصاً لَهُ بِالرُّبُوبِیَّه»
«فَاتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ، وَ لاتَمُوتُنَّ اِلاَّ وَ اَنْتُمْ مُسْلِمُونَ، وَ اَطیعُوا اللَّهَ فیما اَمَرَکُمْ بِهِ وَ نَهاکُمْ عَنْهُ، فَاِنَّهُ اِنَّما یَخْشَی اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ»
در آخرین عبارات این بخش از خطبه شریفه که به بیان فلسفه احکام می پردازد، حضرت فاطمه
بار دیگر مسئولیت مسلمانان در برابر اسلام و قرآن را متذکر میشوند و تمسک به آیات قرآن
کریم آنها را به تقوا دعوت می کنند. وبهطور خاص عاقبت امور را یادآوری می کنند.
دلیل وحکمت قرائت آیاتی چند از قرآن کریم در این فرازها شاید بدین دلیل باشد که بیان این آیات در واقع پشتوانه عمل به آن سفارشات و دستورات است. مخاطب پس از شنیدن آن دستورات ممکن است با بیتفاوتی از کنارش بگذرد و به آن اهمیتی ندهد و گویا صرفاً جهت اطلاع مطالبی گفته شده و او هم شنیده است.
این فرمایشات وقتی میتواند مؤثر باشد که مخاطب انگیزهای برای عمل داشته باشد. معمولاً بزرگترین انگیزه و عامل حرکت انسان مخصوصاً در پذیرفتن محدودیت، خوف از خطر است.
در بیشتر اوقات روش انبیاء در ایجاد انگیزه برای اطاعت خدا در مردم، توجه دادن آنها به خطرها بوده است؛ به عبارت دیگر روش انبیاء بیشتر انذار و هشدار دادن بوده و اصولاً یکی از اسماء عام پیغمبران «نذیر» یعنی «انذار کننده» است. قرآن میفرماید: وَ إِنْ مِنْ أُمَّهٍ إِلاَّ خَلا فیها نَذیرٌ[۷۳۶]
حضرت زهرا بعد از بیان مواردی از معارف اسلامی، و به پیروی از روش معمول در خطبهها، و به منظور ایجاد انگیزه در مخاطبان برای عمل به فرمودههای خداوند متعال که در طی فرمایشات خود به مردم ارائه فرمودند، در آخر این بخش از کلام خود به آیه شریفه ذیل اشاره فرمودند:
اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ وَ لا تَمُوتُنَّ إِلاَّ وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ [۷۳۷]
حضرت فاطمه پس از ایجاد انگیزه در مخاطب و به منظور پاسخ به نیاز آنها برای دسترسی به منبعی مطمئن جهت داشتن اعمال صحیح، بعد از قرائت آیه شریفه فوق فرمودند: «وَ أَطِیعُوا اللَّهَ فِیمَا أَمَرَکُمْ بِهِ وَ نَهَاکُمْ عَنْهُ».
و در فراز پایانی این بخش میفرمایند: « فَاِنَّهُ اِنَّما یَخْشَی اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ» قرائت این آیه به منظور ابلاغ این مطلب است که مخاطب را آگاه کنند که هدف از این سفارشها تذکر به این امر است که خشیت الهی تنها در سایه علم حاصل میشود.
۲۸٫۸٫۴٫ استنادهای قرآنی
«فَاتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ، وَ لا تَمُوتُنَّ اِلاَّ وَ اَنْتُمْ مُسْلِمُونَ»